De stikstofcrisis kan tot op heden op veel onbegrip rekenen. Mensen vragen mij hoe het toch kan dat er van de ene op de andere dag een probleem ontstaat met stikstof en alle bouwprojecten aan banden worden gelegd. Stikstof komt toch niet zomaar uit de lucht vallen?
Wat meestal volgt is een uitgebreide toelichting, beginnend bij de uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019. Met die uitspraak is kortgezegd het Nederlandse systeem van vergunningverlening onderuit gegaan. Nederland hanteerde al jarenlang het PAS (Programma Aanpak Stikstof) waarbij bijvoorbeeld kleine projecten onder een bepaalde drempelwaarde aan stikstofneerslag op een Natura 2000-gebied een vergunning kregen. Veel projecten bleven onder de drempelwaarde, waardoor de stikstofneerslag jarenlang kon toenemen. Natuurgroeperingen hebben het PAS aangevochten bij de Raad van State. De Raad van State komt in haar uitspraak tot de conclusie dat het PAS de Natura 2000-gebieden niet voldoende beschermt. Het PAS kan vanaf dat moment niet meer worden gebruikt om vergunningen te verlenen. Ook de drempelwaarde verdwijnt daarmee.
Vanaf dat moment buitelen politici, bouwers en boeren over elkaar heen. Er moet een nieuw stikstofbeoordelingssysteem komen dat voldoet aan de Europese regelgeving, de bouw weer op gang helpt, maar de boeren geen pijn doet. Alternatieve beoordelingssystemen waren al in gebruik, maar lang niet haalbaar voor het overgrote deel van de projecten. Als een project helemaal geen stikstofneerslag veroorzaakt mag het door. Voor projecten die wel neerslag veroorzaken kan een zogenaamde ADC-toets worden doorlopen. Ook dit biedt voor maar enkele projecten een oplossing en schade aan de natuur moet volledig gecompenseerd worden. Ook op basis van een ecologische toets kan toestemming verkregen worden.
Ook in Westland hebben projecten last van de stikstofcrisis. Het Staelduinse Bos en de Westlandse duinen zijn onderdeel van het Natura 2000-gebied Solleveld & Kapittelduinen. Een Westlands project mag geen stikstof doen neerslaan op dit Natura 2000-gebied, waarbij een bouwproject in Kwintsheul minder snel tot stikstofneerslag zal leiden dan een project in ’s-Gravenzande. Verder is het wachten op regelgeving van de regering.
Op 13 november presenteerde de regering een eerste pakket met kortetermijnmaatregelen. Door onder meer de maximumsnelheid te verlagen wil zij de bouw van ca. 75.000 woningen en nieuwe snelwegen mogelijk maken. Later in december volgen meer uitstootbesparingen, die de terugkeer van een drempelwaarde mogelijk moet maken.
mr. J. (Jeanin) Bouwman-Treffers , advocaat bij Taurus Advocaten 0174-527650.